Roszczenia frankowiczów w polskich sądach przeszły znaczącą ewolucję. Jeszcze kilka lat temu dominowało domaganie się tzw. odfrankowienia umowy, czyli usunięcia klauzul niedozwolonych, przy jednoczesnym pozostawieniu umowy w pozostałym kształcie. Dzisiaj, z uwagi na jednoznaczne stanowisko Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), widzimy wyraźny zwrot w kierunku stwierdzania nieważności umowy kredytu frankowego w całości.
Jak wskazuje adwokat Dominika Peżyńska, prowadząca Kancelarię Adwokacką w Warszawie, “Zmiana ta jest korzystna dla kredytobiorców, gdyż orzeczenie nieważności umowy pozwala na uwolnienie się od nieuczciwego kredytu oraz wykreślenie hipoteki, która zabezpiecza spłatę kredytu. Odfrankowienie jest obecnie rzadkością i coraz częściej postrzegane jako rozwiązanie ewentualne”.
Adwokat podkreśla, że odfrankowienie nadal ma swoje miejsce w pozwach kredytobiorców, aczkolwiek jako roszczenie ewentualne. “Sąd rozpatruje to roszczenie tylko wtedy, gdy powództwo główne o ustalenie nieważności zostanie oddalone” – wyjaśnia ekspertka.
W procesie odfrankowienia umowa kredytowa nadal jest ważna, lecz zmieniają się zasady jej realizacji. “Spłata kredytu odbywa się wówczas tak, jakby zobowiązanie zaciągnięto w złotówkach, z oprocentowaniem SARON zamiast WIBOR” – mówi adwokat Dominika Peżyńska, dodając, że “takie rozwiązanie nadal może być korzystne dla kredytobiorcy, choć oczywiście nie daje tak dużych korzyści jak unieważnienie umowy”.
Praktyka sądowa pokazuje, że polskie sądy coraz częściej orzekają całkowitą nieważność umów kredytowych. “Wydaje się, że orzecznictwo zmierza w kierunku orzekania nieważności umów kredytowych w całości, a odfrankowienie jest zasądzane tylko w około 2% wszystkich przypadków” – zaznacza ekspertka.
Adwokat zauważa, że wyjątkiem w tej kwestii jest Sąd Okręgowy w Olsztynie, który częściej orzeka o odfrankowieniu, jednak takie wyroki często są zmieniane na etapie apelacji przez Sąd Apelacyjny w Białymstoku, który stoi na stanowisku unieważniania umów w całości.
W kontekście możliwości zawarcia ugody z bankiem adwokat Dominika Peżyńska radzi ostrożność: “Choć ugoda z bankiem może wydawać się atrakcyjnym rozwiązaniem, to jednak w perspektywie długoterminowej sądowe odfrankowienie lub unieważnienie umowy kredytu frankowego może przynieść kredytobiorcy większe korzyści finansowe”.
Podsumowując, rekomenduje domaganie unieważnienia umów frankowych w całości. “Pomimo że odfrankowienie może być roszczeniem ewentualnym, to jednak unieważnienie umowy jest aktualnie rozwiązaniem najbardziej prawdopodobnym i korzystnym dla kredytobiorcy” – konkluduje adwokat Dominika Peżyńska z Warszawy.
