Zupa Rawon PRZEPIS na czarną zupę wołową

Rawon to jedno z najbardziej wyjątkowych dań kuchni indonezyjskiej, które pochodzi z Jawy Wschodniej. Jest to aromatyczna zupa wołowa o charakterystycznym ciemnym kolorze, który zawdzięcza użyciu orzecha keluak (znanego również jako pucung). Smak rawon jest głęboki, bogaty i niepowtarzalny dzięki połączeniu przypraw takich jak czosnek, szalotki, kencur, galangal oraz keluak, który nadaje zupie orzechowy, lekko gorzkawy posmak. Zupa ta jest często opisywana jako “czarna zupa wołowa”.

Rawon jest jednym z najstarszych dań kuchni jawajskiej, którego początki sięgają czasów starożytnego Królestwa Mataram. Zupa ta była znana już w IX wieku, co zostało udokumentowane w inskrypcji Taji z 901 roku, gdzie nazywano ją rarawwan. Od tamtego czasu rawon przetrwał pokolenia, stając się nieodłącznym elementem kultury kulinarnej Jawy Wschodniej, zwłaszcza w takich miastach jak Surabaya.

Składniki i przyprawy

Podstawą rawon jest bulion wołowy, w którym gotowane są kawałki wołowiny, najczęściej łopatki lub mostka, co nadaje zupie pełny smak. Jednak to bogata mieszanka przypraw oraz keluak nadają rawon jego charakterystyczny smak i kolor. Kluczowe przyprawy używane w rawon to:

• Czosnek
• Szalotki
• Orzech keluak (pucung) – główny składnik nadający potrawie czarny kolor i ziemisty smak
• Imbir
• Orzech candlenut
• Kurkuma
• Czerwone chili
• Sól i cukier palmowy
• Trawa cytrynowa
• Galangal
• Liście laurowe
• Liście kafiru

Przyprawy te są najpierw mielone na pastę, a następnie podsmażane na oleju, co uwalnia ich aromat. Po podsmażeniu, mieszanka przypraw jest dodawana do bulionu wołowego, tworząc gęstą, aromatyczną zupę. Keluak, będący kluczowym składnikiem, nie tylko nadaje zupie kolor, ale także wzbogaca jej smak o delikatne nuty orzechowe.

Przepis na Rawon

Składniki:

• 500 g wołowiny (łopatka lub mostek), pokrojonej na małe kawałki
• 3 ząbki czosnku
• 5 szalotek
• 5 orzechów keluak (wyciągniętych z łupiny, nasiona zmiękczone w wodzie)
• 2 cm kawałek imbiru
• 2 cm kawałek galangalu
• 1 łodyga trawy cytrynowej, rozgnieciona
• 2 liście laurowe
• 2 liście kafiru
• 2 łyżki oleju
• 1 łyżeczka kolendry w proszku
• 1 łyżeczka kurkumy
• 2 czerwone papryczki chili (opcjonalnie)
• Sól, pieprz i cukier palmowy do smaku
• 1,5 litra wody

Sposób przygotowania:

1. Przygotowanie bulionu: W garnku zagotuj 1,5 litra wody i dodaj kawałki wołowiny. Gotuj na wolnym ogniu, aż mięso stanie się miękkie i bulion nabierze głębokiego smaku.
2. Przygotowanie pasty przyprawowej: W blenderze lub moździerzu zmiksuj czosnek, szalotki, orzech keluak, imbir, galangal, kurkumę, chili i kolendrę, aż uzyskasz gładką pastę.
3. Podsmażanie przypraw: W dużej patelni rozgrzej olej i podsmaż pastę przyprawową, aż zacznie wydzielać intensywny aromat. Następnie dodaj trawę cytrynową, liście laurowe i liście kafiru.
4. Połączenie z bulionem: Przełóż pastę przyprawową do bulionu i gotuj na małym ogniu przez kolejne 30 minut, aby smaki się połączyły. Dopraw zupę solą, pieprzem i cukrem palmowym do smaku.
5. Podawanie: Rawon podawaj z białym ryżem, posypany smażoną szalotką i szczypiorkiem. Dodatkowo można serwować kiełki fasoli, jajko marynowane, krupuk (chrupki) oraz smażone orzechy tolo (czarne oczko).

Warianty Rawon

Jak wiele klasycznych dań, rawon posiada kilka regionalnych wariantów, które różnią się zarówno smakiem, jak i składnikami. Oto niektóre z nich:

Przepis na Rawon Surabaya

Składniki:

• 500 g wołowiny (łopatka lub mostek), pokrojonej w kostkę
• 5 orzechów keluak, namoczonych w wodzie, aby zmiękły
• 6 szalotek
• 3 ząbki czosnku
• 2 cm kawałek galangalu
• 2 cm kawałek imbiru
• 1 łyżeczka kolendry
• 1 łyżeczka kurkumy
• 2 liście laurowe
• 2 liście kafiru
• 1 łodyga trawy cytrynowej, rozgnieciona
• 1 łyżeczka soli
• 1 łyżeczka cukru palmowego
• 2 litry wody
• 2 łyżki oleju

Sposób przygotowania:

1. Namocz orzechy keluak przez kilka godzin, a następnie wydrąż ich miękki miąższ.
2. Zmiksuj szalotki, czosnek, keluak, galangal, imbir, kolendrę i kurkumę na gładką pastę.
3. Rozgrzej olej na patelni i podsmaż pastę przyprawową przez kilka minut, aż uwolni aromaty.
4. W garnku zagotuj wodę i dodaj kawałki wołowiny. Gotuj na małym ogniu, aż mięso będzie miękkie (około 1,5 godziny).
5. Do bulionu dodaj podsmażoną pastę, trawę cytrynową, liście laurowe i kafiru. Gotuj przez kolejne 30 minut.
6. Dopraw solą i cukrem palmowym. Zupę podawaj z białym ryżem, posypaną smażoną szalotką i szczypiorkiem. Możesz dodać kiełki fasoli, jajko na twardo i krupuk.

Przepis na Rawon Setan

Składniki:

• 500 g wołowiny, najlepiej z mostka
• 5 orzechów keluak
• 6 szalotek
• 4 ząbki czosnku
• 2 czerwone papryczki chili (lub więcej, jeśli chcesz intensywniejszą ostrość)
• 2 cm kawałek galangalu
• 1 łodyga trawy cytrynowej
• 2 liście laurowe
• 2 liście kafiru
• 1 łyżeczka soli
• 1 łyżeczka cukru palmowego
• 1 łyżeczka kolendry
• 2 litry wody
• 2 łyżki oleju

Sposób przygotowania:

1. Namocz keluak i wyciągnij z niego miękki miąższ.
2. Zmiksuj szalotki, czosnek, keluak, galangal, kolendrę i chili na gładką pastę.
3. Na patelni rozgrzej olej i podsmaż pastę przyprawową, aż zacznie wydzielać intensywny zapach.
4. W garnku zagotuj wodę i dodaj kawałki wołowiny. Gotuj na małym ogniu, aż mięso będzie miękkie.
5. Dodaj do bulionu podsmażoną pastę, trawę cytrynową, liście laurowe i kafiru. Gotuj przez kolejne 30 minut.
6. Dopraw solą i cukrem palmowym. Rawon setan podawaj z ryżem i smażonymi szalotkami. Jest to wersja bardziej pikantna, idealna dla miłośników ostrych potraw.

Przepis na Balijski Rawon

Składniki:

• 500 g wieprzowiny (np. z łopatki), pokrojonej w kostkę
• 6 szalotek
• 3 ząbki czosnku
• 2 cm kawałek galangalu
• 2 cm kawałek imbiru
• 1 łyżeczka kolendry
• 1 łyżeczka kurkumy
• 1 łodyga trawy cytrynowej
• 2 liście laurowe
• 2 liście kafiru
• 1 łyżeczka soli
• 1 łyżeczka cukru palmowego
• 2 litry wody
• 2 łyżki oleju

Sposób przygotowania:

1. Zmiksuj szalotki, czosnek, galangal, imbir, kolendrę i kurkumę na gładką pastę.
2. Na patelni rozgrzej olej i podsmaż pastę przyprawową przez kilka minut, aż zacznie wydzielać aromaty.
3. W garnku zagotuj wodę i dodaj wieprzowinę. Gotuj na małym ogniu, aż mięso stanie się miękkie.
4. Dodaj podsmażoną pastę do bulionu, trawę cytrynową, liście laurowe i kafiru. Gotuj przez kolejne 30 minut.
5. Dopraw solą i cukrem palmowym. Balijski rawon podawaj z ryżem i ulubionymi dodatkami, takimi jak krupuk i jajko na twardo.

Przepis na Nasi Rawon

Składniki:

• 500 g wołowiny, pokrojonej na kawałki
• 5 orzechów keluak
• 6 szalotek
• 3 ząbki czosnku
• 2 cm kawałek galangalu
• 1 łyżeczka kolendry
• 1 łyżeczka kurkumy
• 2 czerwone papryczki chili
• 2 liście laurowe
• 2 liście kafiru
• 2 litry wody
• 1 łyżeczka soli
• 1 łyżeczka cukru palmowego
• Olej do smażenia

Dodatki:

• Ryż
• Sambal sotong (smażony kalmar w sosie chili)
• Paru goreng (smażone płuca wołowe)
• Krupuk

Sposób przygotowania:

1. Namocz keluak i wyciągnij z niego miękki miąższ.
2. Zmiksuj szalotki, czosnek, keluak, galangal, kolendrę, kurkumę i chili na pastę.
3. Na patelni podsmaż pastę przyprawową przez kilka minut, a następnie dodaj ją do bulionu z wołowiną.
4. Gotuj bulion przez 1,5 godziny na wolnym ogniu, aż mięso będzie miękkie.
5. Dopraw zupę solą i cukrem palmowym. Nasi rawon podawaj z białym ryżem, sambal sotong, paru goreng i krupuk.

Przepis na Rawon Tofu

Składniki:

• 400 g tofu, pokrojonego w kostkę
• 5 orzechów keluak
• 6 szalotek
• 3 ząbki czosnku
• 2 cm kawałek galangalu
• 2 cm kawałek imbiru
• 1 łyżeczka kolendry
• 1 łyżeczka kurkumy
• 2 liście laurowe
• 2 liście kafiru
• 1 łyżeczka soli
• 1 łyżeczka cukru palmowego
• 2 litry bulionu warzywnego
• 2 łyżki oleju

Sposób przygotowania:

1. Namocz keluak i wyciągnij z niego miękki miąższ.
2. Zmiksuj szalotki, czosnek, keluak, galangal, imbir, kolendrę i kurkumę na pastę.
3. Podsmaż pastę na oleju, a następnie dodaj ją do gotującego się bulionu warzywnego.
4. Dodaj tofu do zupy i gotuj przez 20 minut, aby smaki się połączyły.
5. Dopraw solą i cukrem palmowym. Wegetariański rawon podawaj z ryżem, kiełkami fasoli i smażonymi szalotkami.

Rawon w Kulturze Kulinarnej Jawy

Rawon to nie tylko zupa, ale także część bogatej tradycji kulinarnej Jawy, która kładzie duży nacisk na wykorzystanie lokalnych przypraw i technik gotowania. Orzech keluak, będący kluczowym składnikiem rawon, jest trudny do znalezienia poza Indonezją, co czyni to danie unikalnym dla regionu Jawy Wschodniej. Długie gotowanie przypraw z bulionem wołowym nadaje zupie głęboki smak i aromat, który trudno znaleźć w innych daniach.

Rawon jest często podawany podczas specjalnych okazji, takich jak wesela, uroczystości rodzinne czy święta. Jest to danie, które łączy ludzi przy stole, a jego intensywny smak sprawia, że jest niezapomnianym doświadczeniem kulinarnym.

Rawon to jedno z najważniejszych dań kuchni jawajskiej, które łączy bogactwo przypraw z charakterystycznym orzechem keluak, tworząc unikalną, ciemną i aromatyczną zupę wołową. Jego długa historia, sięgająca czasów starożytnego Królestwa Mataram, oraz różnorodne regionalne warianty, sprawiają, że rawon jest prawdziwym skarbem indonezyjskiej kultury kulinarnej. Bez względu na to, czy jest to klasyczny rawon z Surabai, pikantny rawon setan, czy balijska wersja bez keluak, każda wersja tego dania zachwyca głębią smaków i aromatów, będąc jednocześnie symbolem bogactwa kuchni Jawy.

Jeżeli zaciekawiła Cię ta potrawa i przepis, zapraszamy do lektury naszego portalu dla kobiet, gdzie w dziale Przepisy i gotowanie znajdziesz jeszcze więcej inspirujących przepisów z różnych zakątków świata. Odkryj bogactwo artykułów o egzotycznych produktach, przyprawach oraz kulinarnych ciekawostkach, które pozwolą Ci wzbogacić swoje gotowanie i poszerzyć kulinarne horyzonty.