Tajski bakłażan, znany w lokalnym języku jako makhuea (มะเขือ), to niewielkie, kuliste warzywo o średnicy zbliżonej do piłki golfowej, które odgrywa kluczową rolę w kuchniach Azji Południowo-Wschodniej. Należący do gatunku Solanum melongena, tajski bakłażan jest popularnym składnikiem w Tajlandii, Kambodży, Indonezji, a także w Indiach i na Sri Lance. Występuje w wielu odmianach, takich jak tajski purpurowy, zielony, żółty i biały. Jego unikalne właściwości, szerokie zastosowanie kulinarne oraz wartości zdrowotne czynią go interesującym i wszechstronnym składnikiem w kuchni i poza nią.
Uprawa tajskiego bakłażana w Polsce
Tajski bakłażan najlepiej rośnie w ciepłym, tropikalnym klimacie, takim jak ten panujący w Tajlandii i innych krajach Azji Południowo-Wschodniej. Preferuje dobrze zdrenowaną glebę, bogatą w składniki odżywcze, oraz dużo słońca. W uprawie tego bakłażana istotne jest regularne podlewanie, zwłaszcza w okresach suszy, aby zapewnić roślinom odpowiednią wilgotność gleby.
Rośliny można uprawiać z nasion, które wysiewa się bezpośrednio do gruntu lub na rozsadnik, a następnie przesadza się do ogrodu. Czas zbioru zależy od odmiany, ale zazwyczaj tajski bakłażan jest gotowy do zbioru po około 2-3 miesiącach od wysiania. Owoce powinny być zbierane, gdy osiągną rozmiar piłki golfowej, a ich skórka jest gładka i błyszcząca.
Tajski bakłażan można z powodzeniem uprawiać również w Polsce, nawet w gruncie. W naszych testach wysiewaliśmy nasiona tej rośliny i uzyskaliśmy doskonałe rezultaty. Nasiona wykiełkowały bez większych problemów, a rośliny obficie owocowały. Kluczowe jest zapewnienie odpowiednich warunków, takich jak ciepłe, nasłonecznione miejsce oraz dobrze zdrenowana, żyzna gleba. Dzięki odpowiedniej pielęgnacji można cieszyć się bogatymi plonami egzotycznego tajskiego bakłażana w polskim ogrodzie.
Zastosowanie tajskiego bakłażana
Tajski bakłażan jest powszechnie stosowany w kuchniach Azji Południowo-Wschodniej, zwłaszcza w Tajlandii, gdzie jest nieodłącznym składnikiem wielu tradycyjnych potraw. Najczęściej wykorzystywane są zielono-białe odmiany, które dodaje się do aromatycznych curry, takich jak kaeng tai pla, zielone curry oraz czerwone curry. Bakłażan ten jest zazwyczaj krojony na pół lub na ćwiartki i gotowany w sosie curry, gdzie mięknie i wchłania smaki przypraw. Dzięki temu staje się delikatny i idealnie komponuje się z ostrymi i pikantnymi potrawami.
Poza curry, tajski bakłażan jest również spożywany na surowo, np. w sałatkach, lub jako dodatek do nam phrik – tradycyjnych tajskich past chili. Surowy bakłażan dodaje chrupkości i orzeźwiającego smaku, który doskonale kontrastuje z intensywnością pikantnych sosów.
W kuchni kambodżańskiej tajski bakłażan jest często podawany surowy, jako dodatek do różnorodnych dipów, lub gotowany w gulaszach. Szczególnie popularnym daniem jest tuk prahok, czyli sos do steków na bazie bakłażana i rybnej pasty prahok. Z kolei w kuchni filipińskiej bakłażan pojawia się w tradycyjnych potrawach takich jak pinakbet czy dinengdeng, a także w prostych, gotowanych wersjach, serwowanych z sosami sojowymi i bagoong – fermentowaną pastą z ryb lub krewetek.
Właściwości zdrowotne
Tajski bakłażan to warzywo o niskiej kaloryczności, bogate w błonnik, witaminy i minerały. Zawiera przede wszystkim witaminę C, która wspiera układ odpornościowy, oraz witaminę A, ważną dla zdrowia oczu. Warto również wspomnieć o wysokiej zawartości błonnika, który korzystnie wpływa na trawienie oraz pomaga w utrzymaniu prawidłowego poziomu cukru we krwi.
Bakłażany są również źródłem antyoksydantów, w tym nasuniny – związku, który wspomaga ochronę komórek przed uszkodzeniami oksydacyjnymi. Dodatkowo, tajski bakłażan jest niskokaloryczny, co czyni go idealnym składnikiem diety odchudzającej.
Smak tajskiego bakłażana
Tajski bakłażan ma łagodny, lekko gorzki smak. W przeciwieństwie do innych odmian bakłażanów, tajski bakłażan ma delikatniejszą teksturę, co sprawia, że idealnie nadaje się do wchłaniania smaków i przypraw w potrawach, zwłaszcza w gęstych sosach curry.
Przepisy z tajskim bakłażanem
Zielone Curry z tajskim bakłażanem
Składniki:
- 200 g tajskiego bakłażana, przekrojonego na pół
- 400 g kurczaka pokrojonego w kawałki
- 2 łyżki pasty zielonego curry
- 400 ml mleka kokosowego
- 1 łodyga trawy cytrynowej
- 2 łyżki sosu rybnego
- 1 łyżka cukru palmowego
- Garść świeżej tajskiej bazylii
Sposób przygotowania:
- W dużym garnku podgrzej mleko kokosowe i dodaj pastę curry. Podsmażaj przez 2-3 minuty.
- Dodaj kurczaka, smaż, aż będzie delikatnie zarumieniony.
- Dodaj bakłażany, trawę cytrynową, sos rybny i cukier palmowy. Gotuj na wolnym ogniu przez 15 minut.
- Przed podaniem dodaj świeżą bazylię.
Stir-fry z tajskim bakłażanem i wołowiną
Składniki:
- 200 g tajskiego bakłażana, pokrojonego na ćwiartki
- 300 g wołowiny, pokrojonej w cienkie plasterki
- 2 ząbki czosnku, drobno posiekane
- 1 czerwona papryka, pokrojona w paski
- 1 łyżka sosu sojowego
- 1 łyżka sosu ostrygowego
- 1 łyżeczka cukru
- 1 łyżka oleju do smażenia
- Garść świeżej tajskiej bazylii
Sposób przygotowania:
- Rozgrzej olej na dużej patelni lub w woku. Dodaj czosnek i smaż przez 30 sekund, aż zacznie pachnieć.
- Dodaj pokrojoną wołowinę i smaż, aż się zrumieni.
- Wrzuć pokrojone bakłażany i paprykę. Smaż na średnim ogniu, mieszając, przez około 5-7 minut, aż bakłażan stanie się miękki.
- Dodaj sos sojowy, sos ostrygowy i cukier. Mieszaj, aż składniki się połączą i sos zacznie gęstnieć.
- Na koniec dodaj liście tajskiej bazylii i smaż przez kolejne 1-2 minuty. Podawaj z ryżem jaśminowym.
Czerwone Curry z tajskim bakłażanem i kurczakiem
Składniki:
- 200 g tajskiego bakłażana, pokrojonego na pół
- 400 g filetu z kurczaka, pokrojonego w kawałki
- 2 łyżki czerwonej pasty curry
- 400 ml mleka kokosowego
- 1 łodyga trawy cytrynowej, lekko rozgnieciona
- 2 łyżki sosu rybnego
- 1 łyżeczka cukru palmowego (lub brązowego cukru)
- Garść liści tajskiej bazylii
- 1 czerwona papryka chili, pokrojona na plasterki (opcjonalnie)
Sposób przygotowania:
- W dużym garnku podgrzej 1/3 mleka kokosowego i dodaj pastę curry. Smaż, mieszając, aż pasta się rozpuści i zacznie pachnieć.
- Dodaj kawałki kurczaka i smaż przez kilka minut, aż mięso zacznie się rumienić.
- Wlej resztę mleka kokosowego, dodaj trawę cytrynową i sos rybny. Gotuj na wolnym ogniu przez około 10 minut.
- Dodaj bakłażany i cukier palmowy. Gotuj kolejne 5-7 minut, aż bakłażan zmięknie, a smaki się połączą.
- Na koniec dodaj liście tajskiej bazylii i plasterki chili. Gotuj jeszcze 1-2 minuty. Podawaj z ryżem jaśminowym.
Oba przepisy to doskonałe sposoby na wprowadzenie tajskiego bakłażana do codziennej kuchni, wzbogacając dania o jego delikatną teksturę i smak.
Tajski bakłażan to warzywo o wszechstronnym zastosowaniu kulinarnym, które odgrywa ważną rolę w kuchniach Azji Południowo-Wschodniej. Jego charakterystyczny smak, delikatna tekstura oraz bogactwo wartości odżywczych czynią go nieodzownym składnikiem wielu potraw, od aromatycznych curry po świeże sałatki. Dzięki swoim właściwościom zdrowotnym i różnorodnym zastosowaniom kulinarnym, tajski bakłażan z pewnością zasługuje na uwagę zarówno w tradycyjnej kuchni azjatyckiej, jak i nowoczesnych adaptacjach kulinarnych.
