Niezłośliwe guzy powstające wskutek namnażania się komórek mięśnia macicy. Najczęstszym miejscem ich występowania (ok. 90 proc.) jest trzon macicy. Rzadko występują pojedynczo, najczęściej są liczne i zróżnicowane pod względem wielkości i lokalizacji. Przyjmują postać kulistą. Mogą mieć kilka milimetrów średnicy, ale mogą też powiększać się do dużych rozmiarów i wypełniać całą miednicę albo przerastać całą macicę, dając obraz tzw. macicy mięśniakowatej. Co jednak ważne, nie dają przerzutów.
Objawy mięśniaków macicy
- na początku pojawiają się z reguły niespecyficzne dolegliwości, takie jak ogólne uczucie dyskomfortu w okolicy jamy brzusznej i podbrzusza
- gdy choroba postępuje mięśniaki mogą zacząć uciskać na narządy sąsiadujące, powodując np. częstomocz przy ucisku na pęcherz
- pojawić mogą się również nadmierne krwawienia miesiączkowe, prowadzące do anemii.
Mięśniaki a ciąża
Umiejscowienie mięśniaków w okolicy ujść jajowodów do jamy macicy może powodować ich niedrożność. Liczne, nawet drobne mięśniaki podśluzówkowe bardzo często utrudniają zagnieżdżenie się zarodka w błonie śluzowej macicy. W przypadku kobiet, u których zdiagnozowano mięśniaki macicy, a które jeszcze nie rodziły i planują macierzyństwo, bardzo ważny jest właściwy dobór metody leczenia.
Zdiagnozowanie mięśniaków macicy, w przypadku kiedy kobieta jest już w ciąży, oznacza konieczność przebywania pacjentki pod ścisłą opieką lekarza ginekologa, bo zmiany hormonalne, jakie zachodzą w tym okresie, mogą wpływać na szybszy wzrost mięśniaków. Poprzez upośledzenie ukrwienia błony śluzowej macicy w okolicy tworzącego się łożyska, może dochodzić do nawracających krwawień, niekiedy bardzo obfitych, a w skrajnych wypadkach nawet do poronień. Zdarza się również, że mięśniaki mogą wywoływać przedwczesne skurcze lub uniemożliwić poród siłami natury (dlatego lekarze rekomendują zazwyczaj wykonanie cesarskiego cięcia).
Mięśniaków macicy nie usuwa się w trakcie ciąży. Ginekolodzy zalecają, aby zabieg wykonywać dopiero po zakończeniu połogu, czyli po upływie około 6 tygodni od porodu. Usunięcie mięśniaków może, ale nie musi, mieć wpływ na przebieg kolejnej ciąży, natomiast znacznie zwiększa częstość cięć cesarskich.
Diagnostyka mięśniaków macicy
Najmniej inwazyjne jest przezpochwowe badanie USG, często wykonywane w trakcie rutynowej wizyty ginekologicznej.
Leczenie mięśniaków macicy
Powszechne jest stosowanie radykalnego zabiegu – histerektomii, usuwającego cały narząd – macicę, ale istnieją również formy mniej inwazyjne, tj. chirurgiczne usunięcie samych zmian – zabieg miomektomii, bądź szereg metod zabiegowych, tj. embolizacja, mioliza, kriomioliza, oraz FUS – najnowsza technika wykorzystująca do niszczenia mięśniaków skoncentrowaną wiązkę ultradźwięków sterowaną za pomocą rezonansu magnetycznego. Gamę metod nieinwazyjnych, od niedawna, poszerza również nowoczesna farmakoterapia.
Czy jest możliwe całkowite wyleczenie mięśniaków macicy?
Mięśniaki macicy często nawracają. Obecnie jedynym znanym sposobem wyleczenia pacjentki z mięśniaków macicy jest operacyjne usunięcie macicy w całości.
Czy można zapobiegać mięśniakom macicy?
Nie, ponieważ jak dotąd mechanizmy rozwoju choroby nie zostały w pełni poznane. Nie ma wobec tego żadnej diety, szczepienia czy też schematu zachowań zabezpieczających przed powstaniem mięśniaków.
Źródło: Medycyna Praktyczna \ Zdrowie PAP
