Niszowe kawy parzone są z ziaren odzyskanych ze zwierzęcych odchodów lub wyplutych przez małpy gustujące w łupinach. Z okazji Międzynarodowego Dnia Kawy o kawowych „smaczkach”, a także o przyjaznym dla środowiska trendzie uprawiania kawy w cieniu mówi poznański zoolog.
Jak podkreśla prof. Piotr Tryjanowski, wpływ intensywnie użytkowanych plantacji kawy na środowisko naturalne jest zdecydowanie negatywny. Obecnie coraz popularniejsze jest uprawianie „kawy w cieniu”. Jest ona bardziej przyjazna dla ptaków i płazów. Jako rekompensatę za mniejsze plonowanie takie plantacje otrzymują specjalne certyfikaty.
W Międzynarodowym Dniu Kawy (obchodzonym 29 września, ale ustanowionym na 1 października) zoolog z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu przypomina, że właściwości kryjącej się w kawie kofeiny odkryto dzięki obserwacjom zwierząt. Najczęściej powtarzana legenda mówi o arabskim mnichu, który wypasając kozy zauważył, że bywają one pobudzone po zjedzeniu owoców z krzewów kawowca. W innej wersji tej opowieści owoce zjadły nie kozy, a ptaki, które zyskały energię i siły witalne. Prof. Tryjanowski doprecyzowuje, że mogli to być przedstawiciele pospolitego gatunku – bilbila arabskiego, lubiącego wszelakie, nawet większe nasiona.
DLA SMAKOSZY – ZIARNA PRZERABIANE
Zoolog odsłania tajemnice ziaren przerabianych, czyli takich, które nim zostaną wypalone i spożyte, przechodzą przez przewód pokarmowy zwierzęcia i wraz z kałem wydostają się na zewnątrz
„Najbardziej znana jest pewnie droga kawa luwak, ta z południowo-wschodniej Azji, której ziarna wydobywane są z odchodów łaskuna palmowego, lokalnie znanego właśnie jako luwak. Podobnie powstaje kawa muntjack, z tym, że tym razem owoce kawowca zjada niewielki przedstawiciel jeleniowatych. Jest i kawa nietoperzowa, bo ziarnami zajadają się, nieznane u nas, nietoperze owadożerne. Gdyby ktoś wolał jednak ziarna kawy, która wychodzi tam, gdzie wchodzi a nie w innym miejscu organizmu, to i jest taka propozycja. Są małpy – makaki tajwańskie, które zajadają się łupinkami, a samo ziarno wypluwają” – tłumaczy prof. Tryjanowski.
Dodaje, że jedna ze znanych kaw z Brazylii pod nazwą Jacu Bird Coffee to efekt współpracy z ptakami, z gatunku penelopa ciemnonoga, szerzej znanymi właśnie jako jacu. Początkowo ptaki zajadające się owocami kawowca uchodziły za niezwykłe szkodniki. Wybierały najlepsze owoce, ale ziarna przechodziły praktycznie nienaruszone przez ich przewód pokarmowy, dzięki czemu traciły nieco goryczy. Kawa Jacu ma charakterystyczny, delikatny smak. Jej koszt wynika z czasochłonnych poszukiwań ptasich odchodów i ręcznej ich obróbki.
Międzynarodowy Dzień Kawy został ustanowiony 1 października 2015 r. przez Międzynarodową Organizację Kawy w Mediolanie. W założeniu jest to okazja do promowania kawy z uczciwego handlu i celebrowania kawy jako napoju. Obchody odbywają się na całym świecie.
PAP – Nauka w Polsce
