Japonię postrzegamy w Polsce jako kraj nowoczesny i postępowy, ale w rzeczywistości ten progres nie dotyczy w tym samym stopniu wszystkich mieszkanek i mieszkańców. Droga do równości nie jest łatwa, choć zarazem proces społecznych transformacji jest nieunikniony. Jakie zmiany przynoszą ruchy feministyczne i organizacje walczące o prawa mniejszości w japońskim społeczeństwie? Jak Japonki radzą sobie na rynku pracy? I czy globalizacja wpływa na tradycyjne pojęcie rodziny?
Te i inne pytania zadamy podczas dyskusji na temat dynamicznie zmieniającej się sytuacji kobiet, osób LGBTQ+ oraz mniejszości etnicznych w Japonii. Spotkanie, inspirowane książką „Zmieniając Japonię” – zbiorem esejów pod redakcją Kumiko Fujimury-Fanselow (Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2024) – odbędzie się 17 maja 2024 roku o godzinie 12.00 w ramach Festiwalu Nauki i Sztuki w Krakowie przy ul. Gronostajowej 2 w Auli A0-04. W debacie wezmą udział dr Joanna Puchalska (Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu UJ) oraz dr Ewa Kamińska (Instytut Studiów Międzykulturowych UJ).
O książce
Eseje zebrane przez Kumiko Fujimurę-Fanselow rzucają światło na wyzwania, ograniczenia i niesprawiedliwości, z którymi borykają się kobiety, społeczność LGBTQ+ oraz mniejszości etniczne. Osoby autorskie, mierząc się ze stereotypowym obrazem społeczeństwa japońskiego, prezentują kalejdoskop ludzkich historii: par lesbijskich z początku XX wieku, „kobiet pocieszycielek” czy zapaśniczek zmagających się z obrazem własnego ciała. Przybliżają różne oblicza pracy seksualnej, polityki migracyjnej, utrzymujących się nierówności ekonomicznych, a także ruchu wyzwolenia mężczyzn. Książka pokazuje, jak Japonia radzi sobie z dynamicznym i nieuchronnym procesem społecznych transformacji.
Zmieniając Japonię to cenne źródło wiedzy dla każdego, kto interesuje się współczesnym społeczeństwem japońskim oraz tematyką równości płci i feminizmu. Monografia, napisana przystępnym językiem, reprezentuje głosy różnych środowisk – zarówno aktywistycznych, jak i akademickich.
Feminizm przychodzi falami. Po każdym przypływie praw kobiet, LGBTQ+ czy mniejszości etnicznych nadchodzi wymuszony przez siły konserwatywne brutalny odpływ usiłujący unieważnić to, co zostało wywalczone. Patriarchat to twierdza, która nie pada po jednym ataku, dlatego tak ważne jest nieustanne podkopywanie jej fundamentów. Zrozumienie przypadku Japonii daje ciekawą perspektywę – widzimy, jak feministyczna fala wzmaga się i zalewa nowym porządkiem stare bastiony. I jak każdy kolejny odpływ zabiera ze sobą coraz mniejsze fragmenty wywalczonej wolności. Twierdza z piasku stopniowo traci na znaczeniu. Japonia, mimo za ciasnych bucików na stopach dawnych gejsz, rodzi się na nowo: przyjazna kobietom, LGBTQ+ i innym marginalizowanym, wykluczonym osobom.
Agnieszka Szpila, autorka powieści Heksy
Obowiązkowa lektura dla wszystkich zafascynowanych prawdziwym obliczem tego kraju, którzy nie boją się poznawać problemów napotykanych przez kobiety i osoby z grup marginalizowanych w japońskim społeczeństwie.
dr Joanna Puchalska, Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego
Kumiko Fujimura-Fanselow uzyskała tytuł doktory w dziedzinie edukacji porównawczej i międzynarodowej w Columbia University. Jest profesorką edukacji i studiów kobiecych na Toyo Eiwa University w Tokio, gdzie pracuje od ponad dwudziestu lat. Interesuje ją przede wszystkim badanie i opracowywanie sposobów nauczania/uczenia się, które sprzyjają krytycznemu myśleniu i świadomości nie tylko kwestii kobiecych, ale też zagadnień praw człowieka w ogóle. Oprócz monografii Japanese Women: New Feminist Perspectives on the Past, Present, and Future (1995), współredagowanej z Atsuko Kamedą, opublikowała liczne prace na temat pedagogiki feministycznej, kształcenia ustawicznego kobiet, żeńskich college’ów i japońskiego szkolnictwa wyższego.