
Blizny – etapy gojenia i remodeling
Wszyscy mamy blizny, zbieramy je przez całe życie.
Blizny po dziecinnych upadkach i szkolnych bójkach,
po wyciętym wyrostku i po dziecku wyjętym z brzucha w chwili,
kiedy jego serce przestawało już bić.
Blizny po chwilach, gdy ciała nas zawodziły, nie spełniając naszych oczekiwań.Antonina Kozłowska, Czerwony rower
Blizny to ślady po zagojeniu się rany powstające w procesie gojenia, są następstwem uszkodzenia skóry i zastąpienia ubytku tkanką łączną. Większość uszkodzeń skóry goi się prawidłowo i nie wymaga specjalistycznego leczenia. W miejscu rany powstaje mocny kolagen, który pozwala zespolić uszkodzone struktury na wszystkich poziomach. Fizjologiczna blizna jest płaska, delikatnie jaśniejsza od skóry i co ważne nie wpływa negatywnie na inne tkanki. Blizny wbudowując się w skórę oraz między struktury mięśniowe, powięziowe czy ścięgniste mogą również oddziaływać na odległe narządy, powodując różne zaburzenia funkcjonalne.
Proces gojenia się ran skóry i powstawania blizn może przebiegać w sposób niefizjologiczny prowadząc do powstania blizn przerostowych lub zanikowych, bliznowca (keloidu) czy rozstępów skóry. W procesie gojenia rany i powstawiania blizny bardzo ważne jest odpowiednie postępowanie i terapia, mająca na celu poprawę walorów estetycznych oraz zapobieganie negatywnym oddziaływaniom związanych z uciskiem blizny na sąsiednie struktury i późniejszymi dolegliwościami.
Pierwszym etapem gojenia się rany jest faza zapalna trwająca do 72 godzin, w której tworzy się skrzep krwi. W okresie tym dominują miejscowe objawy zaplenia, zwłaszcza ból, ponadto uwalniane są czynniki wzrostowe odpowiadające za wytwarzanie nowej tkanki.
Drugim etapem gojenia rany jest faza proliferacyjna trwająca do 15 dni. W tym czasie dochodzi do powstawania nowych komórek i wytwarzania kolagenu, wypełniane są ubytki w uszkodzonych tkankach a rana zostaje pokryta nowym naskórkiem.
Ostatnią fazą jest remodeling, w którym włókna kolagenowe zmieniają się na nowe i reorganizują przywracając skórze dawną wytrzymałość. Choć pełne zagojenie rany trwa do trzech miesięcy, to jednak do dwóch lat blizna formuje się i nabiera ostatecznego kształtu, co nie znaczy że później blizny nie można leczyć i niwelować.
Na każdym etapie gojenia się rany i tworzenia się blizny bardzo ważna jest odpowiednie postępowanie. Bezpośrednio po urazie ważna jest szybka i właściwa pierwsza pomoc. Należy uwidocznić ranę, oczyścić jej okolicę a w miejscu uszkodzenia należy przyłożyć sterylny opatrunek – zamykamy wówczas dostęp dla bakterii, a w rezultacie dla infekcji. Samą ranę należy zdezynfekować odpowiednimi środkami pamiętając, że nie należy odkażać ran wodą utlenioną czy spirytusem salicylowym. Jeżeli rana wymaga szycia, należy udać się szybko do lekarza, tak aby mogła zostać zaopatrzona w ciągu 6-8 godzin. Zszycie rany przyspiesza gojenie, zmniejsza ryzyko infekcji, zmniejsza bliznę. Rany, które wymagają szycia, to te których krawędzie mają tendencje do rozchodzenia się oraz te których wielkość przekracza 1 cm. W kolejnych etapach istotne jest smarowanie blizny odpowiednimi preparatami oraz fizjoterapia a także nie wystawianie jej na słońce. W fazie remodelingu oraz później stosuje się wiele metod z zakresu kosmetologii i medycyny estetycznej nie tylko w celach estetycznych ale także w celu mobilizacji blizn. Najczęściej stosuje się techniki laserowe oraz nakłuwania.
Ciąg dalszy na temat blizn w kolejnych wpisach.
Cała zawartość działu Terapia blizn została przygotowana pod nadzorem merytorycznym specjalistki z dziedziny terapii blizn, kosmetolog Moniki Wilk-Głodzik, właścicielki gabinetu Neogenesis Clinic w Krakowie. Monika Wilk-Głodzik posiada kilkunastoletnie doświadczenie w pracy z bliznami i specjalizuje się w nowoczesnych metodach ich leczenia, co gwarantuje najwyższą jakość i aktualność prezentowanych treści.