Arancini, znane również jako smażone kulki ryżowe, są jedną z najbardziej rozpoznawalnych i ukochanych przekąsek na Sycylii. Ich historia sięga średniowiecza, a nazwa “arancini” pochodzi od włoskiego słowa “arancia”, co oznacza pomarańczę – kulki te przypominają kształtem i kolorem małe pomarańcze. Te chrupiące na zewnątrz i miękkie w środku kulki są prawdziwym przysmakiem, który każdy powinien spróbować, odwiedzając Sycylię, np. Palermo. 

Arancini mają długą i bogatą historię, której korzenie sięgają czasów arabskiego panowania na Sycylii w IX wieku. Arabowie wprowadzili na wyspę ryż oraz szafran, który często jest używany do barwienia ryżu na żółto. Pierwsze arancini były prawdopodobnie prostymi kulkami ryżowymi z dodatkiem szafranu, które z czasem ewoluowały i wzbogaciły się o różnorodne nadzienia.

Przygotowanie i składniki

Arancini są przygotowywane z risotto, które po ugotowaniu i ostudzeniu formowane jest w kulki. Wewnątrz kulki umieszcza się nadzienie, a następnie kulki są panierowane i smażone na złoty kolor. Najczęściej spotykane nadzienia to:

• ragù – mieszanina mielonego mięsa, pomidorów, groszku i przypraw
• szynka i ser – kawałki szynki i mozzarelli
• masło – połączenie masła, szynki i beszamelu

Do przygotowania risotto na arancini używa się krótkoziarnistego ryżu, takiego jak Arborio, Carnaroli lub Vialone Nano. Risotto jest gotowane z bulionem i czasem z dodatkiem szafranu dla nadania koloru i aromatu.

Krok po kroku: jak zrobić arancini?

W dalszej części artykułu znajdziesz przepisy na różne rodzaje Arancini.

1. Przygotowanie risotto: Na początek gotujemy ryż w bulionie, aż stanie się miękki i kleisty. Dodajemy parmezan oraz ewentualnie szafran.
2. Formowanie kulek: Gdy risotto ostygnie, formujemy z niego kulki wielkości mandarynki. W środku każdej kulki robimy wgłębienie, do którego wkładamy wybrane nadzienie, a następnie dokładnie zamykamy kulkę ryżem.
3. Panierowanie: Kulki ryżowe obtaczamy najpierw w mące, następnie w roztrzepanym jajku, a na koniec w bułce tartej.
4. Smażenie: Arancini smażymy na głębokim oleju, aż staną się złociste i chrupiące. Smażenie trwa zazwyczaj kilka minut, aż wszystkie strony kulki będą równomiernie zrumienione.

Podawanie: Gotowe arancini najlepiej podawać na ciepło, choć doskonale smakują także na zimno. Można je serwować samodzielnie lub z sosem pomidorowym.

PRZEPISY na Arancini

Podstawowy przepis na arancini:

Składniki na ryż:

• 500 g ryżu Arborio lub Carnaroli
• 1 litr bulionu (warzywnego lub drobiowego)
• 50 g masła
• 100 g startego parmezanu
• Sól do smaku

Składniki do panierki:

• 2 jajka
• Mąka
• Bułka tarta
• Olej roślinny do smażenia

Arancini con ragù (z mięsem)

Składniki na nadzienie:

• 300 g mielonego mięsa (wołowego lub wieprzowego)
• 100 g groszku
• 200 g passaty pomidorowej
• 1 cebula, drobno posiekana
• 2 ząbki czosnku, posiekane
• 100 g mozzarelli, pokrojonej w kostkę
• Sól i pieprz do smaku
• Oliwa z oliwek

1. Ugotuj ryż w bulionie, aż będzie miękki. Dodaj masło i parmezan, a następnie wymieszaj. Odstaw do ostygnięcia.
2. Na patelni rozgrzej oliwę z oliwek, dodaj cebulę i czosnek, smaż do miękkości.
3. Dodaj mielone mięso i smaż, aż będzie brązowe.
4. Dodaj passatę pomidorową i groszek. Dopraw solą i pieprzem. Gotuj na małym ogniu przez około 20 minut. Odstaw do ostygnięcia.
5. Weź porcję ryżu, uformuj kulkę, spłaszcz ją, dodaj łyżkę nadzienia i kawałek mozzarelli, a następnie zamknij ryż, tworząc kulkę.
6. Obtocz kulkę w mące, zanurz w roztrzepanych jajkach, a następnie obtocz w bułce tartej.
7. Smaż arancini na głębokim oleju, aż będą złociste. Odsącz na papierowym ręczniku.

Arancini con burro (z masłem)

Składniki na nadzienie:

• 50 g masła
• 100 g szynki gotowanej, pokrojonej w kostkę
• 100 g mozzarelli, pokrojonej w kostkę

1. Przygotuj ryż jak w podstawowym przepisie.
2. Weź porcję ryżu, uformuj kulkę, spłaszcz ją, dodaj kawałek masła, szynki i mozzarelli, a następnie zamknij ryż, tworząc kulkę.
3. Obtocz kulkę w mące, zanurz w roztrzepanych jajkach, a następnie obtocz w bułce tartej.
4. Smaż arancini na głębokim oleju, aż będą złociste. Odsącz na papierowym ręczniku.

Arancini con funghi (z grzybami)

Składniki na nadzienie:

• 200 g pieczarek lub innych grzybów, pokrojonych
• 1 cebula, drobno posiekana
• 2 ząbki czosnku, posiekane
• 100 g mozzarelli, pokrojonej w kostkę
• Sól i pieprz do smaku
• Oliwa z oliwek

1. Przygotuj ryż jak w podstawowym przepisie.
2. Na patelni rozgrzej oliwę z oliwek, dodaj cebulę i czosnek, smaż do miękkości.
3. Dodaj grzyby i smaż, aż będą miękkie. Dopraw solą i pieprzem. Odstaw do ostygnięcia.
4. Weź porcję ryżu, uformuj kulkę, spłaszcz ją, dodaj łyżkę nadzienia i kawałek mozzarelli, a następnie zamknij ryż, tworząc kulkę.
5. Obtocz kulkę w mące, zanurz w roztrzepanych jajkach, a następnie obtocz w bułce tartej.
6. Smaż arancini na głębokim oleju, aż będą złociste. Odsącz na papierowym ręczniku.

Arancini con melanzane (z bakłażanem)

Składniki na nadzienie:

• 1 średni bakłażan, pokrojony w kostkę
• 1 cebula, drobno posiekana
• 2 ząbki czosnku, posiekane
• 200 g passaty pomidorowej
• 100 g mozzarelli, pokrojonej w kostkę
• Sól i pieprz do smaku
• Oliwa z oliwek

1. Przygotuj ryż jak w podstawowym przepisie.
2. Na patelni rozgrzej oliwę z oliwek, dodaj cebulę i czosnek, smaż do miękkości.
3. Dodaj bakłażana i smaż, aż będzie miękki.
4. Dodaj passatę pomidorową, dopraw solą i pieprzem. Gotuj na małym ogniu przez około 15 minut. Odstaw do ostygnięcia.
5. Weź porcję ryżu, uformuj kulkę, spłaszcz ją, dodaj łyżkę nadzienia i kawałek mozzarelli, a następnie zamknij ryż, tworząc kulkę.
6. Obtocz kulkę w mące, zanurz w roztrzepanych jajkach, a następnie obtocz w bułce tartej.
7. Smaż arancini na głębokim oleju, aż będą złociste. Odsącz na papierowym ręczniku.

Arancini con salsiccia (z kiełbasą)

Składniki na nadzienie:

• 200 g kiełbasy włoskiej, pokrojonej w kostkę
• 1 cebula, drobno posiekana
• 2 ząbki czosnku, posiekane
• 200 g passaty pomidorowej
• 100 g mozzarelli, pokrojonej w kostkę
• Sól i pieprz do smaku
• Oliwa z oliwek

1. Przygotuj ryż jak w podstawowym przepisie.
2. Na patelni rozgrzej oliwę z oliwek, dodaj cebulę i czosnek, smaż do miękkości.
3. Dodaj kiełbasę i smaż, aż będzie brązowa.
4. Dodaj passatę pomidorową, dopraw solą i pieprzem. Gotuj na małym ogniu przez około 15 minut. Odstaw do ostygnięcia.
5. Weź porcję ryżu, uformuj kulkę, spłaszcz ją, dodaj łyżkę nadzienia i kawałek mozzarelli, a następnie zamknij ryż, tworząc kulkę.
6. Obtocz kulkę w mące, zanurz w roztrzepanych jajkach, a następnie obtocz w bułce tartej.
7. Smaż arancini na głębokim oleju, aż będą złociste. Odsącz na papierowym ręczniku.

Arancini con gorgonzola

Składniki na nadzienie:

• 100 g gorgonzoli, pokrojonej w kostkę
• 100 g mozzarelli, pokrojonej w kostkę

1. Przygotuj ryż jak w podstawowym przepisie.
2. Weź porcję ryżu, uformuj kulkę, spłaszcz ją, dodaj kawałek gorgonzoli i mozzarelli, a następnie zamknij ryż, tworząc kulkę.
3. Obtocz kulkę w mące, zanurz w roztrzepanych jajkach, a następnie obtocz w bułce tartej.
4. Smaż arancini na głębokim oleju, aż będą złociste. Odsącz na papierowym ręczniku.

Arancini con salmone (z łososiem)

Składniki na nadzienie:

• 100 g wędzonego łososia, pokrojonego w kostkę
• 100 g mozzarelli, pokrojonej w kostkę
• 1 łyżka śmietany

1. Przygotuj ryż jak w podstawowym przepisie.
2. Weź porcję ryżu, uformuj kulkę, spłaszcz ją, dodaj kawałek łososia, mozzarelli i odrobinę śmietany, a następnie zamknij ryż, tworząc kulkę.
3. Obtocz kulkę w mące, zanurz w roztrzepanych jajkach, a następnie obtocz w bułce tartej.
4. Smaż arancini na głębokim oleju, aż będą złociste. Odsącz na papierowym ręczniku.

Arancini con pollo (z kurczakiem)

Składniki na nadzienie:

• 200 g kurczaka, pokrojonego w kostkę
• 1 cebula, drobno posiekana
• 2 ząbki czosnku, posiekane
• 200 g passaty pomidorowej
• 100 g mozzarelli, pokrojonej w kostkę
• Sól i pieprz do smaku
• Oliwa z oliwek

1. Przygotuj ryż jak w podstawowym przepisie.
2. Na patelni rozgrzej oliwę z oliwek, dodaj cebulę i czosnek, smaż do miękkości.
3. Dodaj kurczaka i smaż, aż będzie brązowy.
4. Dodaj passatę pomidorową, dopraw solą i pieprzem. Gotuj na małym ogniu przez około 15 minut. Odstaw do ostygnięcia.
5. Weź porcję ryżu, uformuj kulkę, spłaszcz ją, dodaj łyżkę nadzienia i kawałek mozzarelli, a następnie zamknij ryż, tworząc kulkę.
6. Obtocz kulkę w mące, zanurz w roztrzepanych jajkach, a następnie obtocz w bułce tartej.
7. Smaż arancini na głębokim oleju, aż będą złociste. Odsącz na papierowym ręczniku.

Arancini con frutti di mare (z owocami morza)

Składniki na nadzienie:

• 200 g mieszanki owoców morza (krewetki, małże, kalmary)
• 1 cebula, drobno posiekana
• 2 ząbki czosnku, posiekane
• 200 g passaty pomidorowej
• 100 g mozzarelli, pokrojonej w kostkę
• Sól i pieprz do smaku
• Oliwa z oliwek

1. Przygotuj ryż jak w podstawowym przepisie.
2. Na patelni rozgrzej oliwę z oliwek, dodaj cebulę i czosnek, smaż do miękkości.
3. Dodaj owoce morza i smaż przez kilka minut.
4. Dodaj passatę pomidorową, dopraw solą i pieprzem. Gotuj na małym ogniu przez około 10 minut. Odstaw do ostygnięcia.
5. Weź porcję ryżu, uformuj kulkę, spłaszcz ją, dodaj łyżkę nadzienia i kawałek mozzarelli, a następnie zamknij ryż, tworząc kulkę.
6. Obtocz kulkę w mące, zanurz w roztrzepanych jajkach, a następnie obtocz w bułce tartej.
7. Smaż arancini na głębokim oleju, aż będą złociste. Odsącz na papierowym ręczniku.

Arancini na słodko (na Święto Świętej Łucji)

Składniki na nadzienie:

• 100 g kremu czekoladowego (np. Nutella)
• Cukier puder do posypania

1. Przygotuj ryż jak w podstawowym przepisie, ale dodaj 2 łyżki cukru do gotującego się ryżu zamiast parmezanu.
2. Weź porcję ryżu, uformuj kulkę, spłaszcz ją, dodaj łyżkę kremu czekoladowego, a następnie zamknij ryż, tworząc kulkę.
3. Obtocz kulkę w mące, zanurz w roztrzepanych jajkach, a następnie obtocz w bułce tartej.
4. Smaż arancini na głębokim oleju, aż będą złociste. Odsącz na papierowym ręczniku.
5. Posyp arancini cukrem pudrem przed podaniem.

Arancini to wszechstronne danie, które można przygotować na wiele różnych sposobów. W zależności od preferencji smakowych, można wybierać między klasycznymi wersjami z mięsem czy masłem, a bardziej nowatorskimi wersjami z grzybami, bakłażanem, gorgonzolą, łososiem, kurczakiem, owocami morza lub słodkim nadzieniem. Każdy znajdzie coś dla siebie w bogactwie smaków i aromatów sycylijskich arancini.

Wariacje i regionalne różnice

Choć klasyczne arancini mają kilka podstawowych rodzajów nadzienia, istnieje wiele regionalnych wariacji tego przysmaku. Na przykład w regionie Katanii popularne są arancini nadziewane miecznikiem, podczas gdy w Palermo częściej spotyka się wersje z nadzieniem z ragù. W niektórych rejonach Sycylii można również znaleźć arancini z nadzieniem z pistacji lub z dodatkiem ricotty.

Arancini są nieodłącznym elementem sycylijskiej kuchni ulicznej i można je znaleźć w większości barów i kafejek na wyspie. Są popularnym wyborem na przekąskę, lunch czy nawet kolację. W ostatnich latach arancini zyskały popularność poza granicami Włoch i można je znaleźć w restauracjach na całym świecie, gdzie często serwowane są z nowoczesnymi twistami i różnorodnymi nadzieniami.

Arancini to prawdziwa uczta dla zmysłów – chrupiąca panierka, aromatyczne nadzienie i kremowe wnętrze sprawiają, że są one wyjątkowym przysmakiem. Ich historia, różnorodność i uniwersalność czynią je jednym z najbardziej ikonicznych dań kuchni sycylijskiej. Niezależnie od tego, czy jesteś na Sycylii, czy gdzieś indziej, arancini to kulinarna podróż, którą warto odbyć.